Μια από τις πρώτες επιπτώσεις που παρατηρήθηκαν στην περιοχή της Βουλγαρίας, ήταν τα νεκρά ψάρια που έπλεαν στον ποταμό Λούντα Γιάνα, κοντά στην πόλη Πάζαρτζικ, της νότιας Βουλγαρίας. Η είδηση του ατυχήματος και των πιθανών παρενεργειών για τον ποταμό Έβρο, κινητοποίησαν τους αρμόδιους του νομού μας, οι οποίοι πραγματοποιούν δειγματοληψίες και ελέγχους σε όλο το μήκος του ποταμού, αλλά και σε όλη την παρέβρια ζώνη.
Το ατύχημα
Νεκρά ψάρια πλέουν στο ποτάμι Luda Yana Banska που καταλήγει στον ποταμό Maritsa/Έβρο κοντά στην πόλη Pazardzik και για απόσταση 10 χλμ. Μετά από βιομηχανικό ατύχημα στις 16 Ιουνίου στο συγκρότημα εξόρυξης και εμπλουτισμού χαλκού Assarel Medet, δηλητηριώδεις χημικές ουσίες στον ποταμό έθεσαν σε συναγερμό τους πολίτες...»
Η καταρρακτώδης βροχή την νύχτα της Τρίτης προς την Τετάρτη προκάλεσε την μόλυνση, αφού λάσπωσε ένα χαντάκι με εμπλουτισμένα διαλύματα από το τμήμα οξειδίων του εργοστασίου, ανακοίνωσε για τον ραδιοφωνικό σταθμό «Focus» η Τσβετάνα Τσότσεβα από την Περιφερειακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος και Υδάτων (RIOSV) – Πάζαρτζικ. Η πηγή μόλυνσης είναι το εργοστάσιο «Ασαρέλ Μεντέτ», επιβεβαίωσε η ίδια.
Μέρος αυτών των μολυσμένων υδάτων μαζί με τα σκληρά στοιχεία εισέρρευσαν στον ποταμό Ασαρέλσκα και από εκεί στον ποταμό Μπάνσκα Λούντα Γιάνα.
Η διεύθυνση του εργοστασίου «Ασαρέλ Μεντέτ» έλαβε άμεσα μέτρα αποκατάστασης της διαπερατότητας του χαντακιού. Ο διευθυντής της RIOSV – Πάζαρτζικ διέταξε εξωνυχιστικό έλεγχο της υπόθεσης.
Σύμφωνα με οργανώσεις πολιτών, στη διάρκεια δύο δεκαετιών το εργοστάσιο «Ασαρέλ Μεντέτ» παράγει εμπλουτισμένα μεταλλεύματα και δηλητηριάζει συνέχεια το ποτάμι, το οποίο με τη σειρά του μολύνει και τον ποταμό Μαρίτσα. Μέχρι στιγμής στο εργοστάσιο δεν έχουν επιβληθεί σημαντικές κυρώσεις, παρά τις διαμαρτυρίες των κατοίκων των χωριών Μπάτα, Μπάνια και Πόπιντσι.
Εν τω μεταξύ από τη διεύθυνση του «Ασαρέλ Μεντέτ» δημοσίευσαν την στάση τους σχετικά με το ατύχημα. Από το εργοστάσιο δήλωσαν κατηγορηματικά ότι στη βιομηχανική μονάδα δεν υπήρξε παραγωγικό ατύχημα λόγω τεχνολογικών προβλημάτων. Στην ανακοίνωση αναφέρεται μεταξύ άλλων:
«Η διεύθυνση και οι ειδικοί της εταιρείας παρέχουν και θα συνεχίσουν να παρέχουν πλήρη υποστήριξη στους φορείς ελέγχου, ώστε να εξακριβωθούν οι περιστάσεις και οι αιτίες του ατυχήματος, καθώς και για την πλήρη εξουδετέρωση όλων των συνεπειών του.
Ταυτόχρονα, το “Ασαρέλ Μεντέτ” αντιτίθεται με κατηγορηματικό τρόπο στις προσπάθειες αυτό το ατύχημα, που προκλήθηκε από θεομηνία, να χρησιμοποιείται για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης από ανώνυμες πηγές, ότι το εργοστάσιο αποτελεί πηγή συστηματικής μόλυνσης.
Τα τελευταία 10 χρόνια το “Ασαρέλ Μεντέτ” έχει επενδύσει πάνω από 40 εκατ. λέβα σε νέα περιβαλλοντικά προγράμματα. Είναι η πρώτη εταιρεία στη χώρα, η οποία έχει πιστοποιηθεί σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές προστασίας του περιβάλλοντος IS0 14 001 ακόμη το 2002. Η εταιρεία ακολουθεί πιστά την περιβαλλοντική νομοθεσία και κατέχει κυρίαρχη θέση στον μεταλλευτικό κλάδο της Βουλγαρίας.
Το “Ασαρέλ Μεντέτ” είναι το μόνο εργοστάσιο του Δήμου και του Νομού, που έχει κατασκευάσει τρεις εγκαταστάσεις επεξεργασίας πόσιμου νερού».
Αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις
Από την άλλη πλευρά, η στάση των περιβαλλοντικών οργανώσεων είναι τελείως διαφορετική. Ο Στογιάν Νοζδέλοφ από το χωριό Μπάνια, μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Πράσινα Βαλκάνια», δήλωσε ότι οι ντόπιοι κάτοικοι δεν έχουν εμπιστοσύνη στην RIOSV – Πάζαρτζικ, λόγω σύγκρουσης συμφερόντων, και γι’ αυτό πήραν δικά τους δείγματα και θα ψάξουν ανεξάρτητο εργαστήριο για την ανάλυση.
Κανείς από τους δημόσιους υπαλλήλους δεν ενδιαφέρθηκε για τα προβλήματα στην περιοχή, πρόσθεσε ο Στογιάν Νοζδέλοφ, ενώ οι άνθρωποι αντλούν από αυτό το νερό, ποτίζουν τους κήπους τους και δίνουν στα παιδιά από αυτά τα λαχανικά.
Κι αυτό όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα – αυτή τη στιγμή χιλιάδες πεθαμένα ψάρια έχουν παρασυρθεί από τα νερά στις όχθες του ποταμού στα χωριά Μπάτα και Πόπιντσι, όπου γίνονται εύκολη τροφή για πελαργούς, ψαροπούλια και άλλα πουλιά που τρέφονται με ψάρια, για γάτες και άλλα ζώα που τα τρώνε και πεθαίνουν, είπε ο Νοζδέλοφ και διαβεβαίωσε ότι είδε δηλητηριασμένα πουλιά και ζώα στην περιοχή.
Το πρόβλημα δεν είναι πλέον μόνο τοπικό, δεν είναι και εθνικό, έχει γίνει διεθνές, δήλωσε ο Στογιάν Νοζδέλοφ, επειδή ο ποταμός Μπάνσκα Λούντα Γιάνα εκβάλλει στον ποταμό Μαρίτσα, ο οποίος περνάει από το έδαφος της Ελλάδας και της Τουρκίας. Έτσι το πρόβλημα πολλαπλασιάζεται, και για την αντιμετώπισή του χρειάζεται η επέμβαση ευρωπαϊκών φορέων, τόνισε ο οικολόγος.
Σύμφωνα με τις κινήσεις πολιτών, εδώ και δύο δεκαετίες η παραγωγή συμπυκνωμάτων χαλκού της Assarel Medet δηλητηριάζει περιοδικά το ποτάμι, κι αυτό με τη σειρά του ρυπαίνει τον ποταμό Έβρο. Μέχρι στιγμής δεν έχουν επιβληθεί κυρώσεις στην εταιρεία παρά τις διαμαρτυρίες κατοίκων των χωριών Μπάτα, Μπάνια και Πόπιντσι.
Κινητοποίηση των αρχών στον Έβρο
Υπό καθεστώς παρακολούθησης βρίσκεται τα τελευταία 24ωρα ο ποταμός Έβρος. Σύμφωνα με τον Αντινομάρχη Μιχάλη Κογιομτζή, ομάδα ιχθυολόγων από το τμήμα Αλιείας της Νομαρχίας Έβρου πραγματοποιεί από χθες έρευνες για πιθανή ύπαρξη νεκρών ψαριών, χωρίς να έχει βρεθεί κάτι ανησυχητικό. Παράλληλα, κλιμάκιο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Νομαρχίας, του Γενικού Χημείου του Κράτους και του Περιφερειακού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας πραγματοποιούν δειγματοληψίες από διάφορα σημεία του ποταμού.
«Παρακολουθούμε το ποτάμι και πραγματοποιούμε ελέγχους και δειγματοληψίες. Παράλληλα, στείλαμε ένα έγγραφο προς το υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να συλλέξουμε όσες περισσότερες, επίσημες πληροφορίες γίνεται από τη βουλγαρική πλευρά. Προς το παρόν και προτού λάβουμε τα αποτελέσματα των αναλύσεων, για το εάν υπάρχουν κατάλοιπα κυανίου ή άλλων στοιχείων στο νερό, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά για το εάν υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι. Είμαστε ωστόσο σε επιφυλακή και περιμένουμε».
Από την πλευρά του, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής του Δ.Π.Θ και διευθυντής του Περιφερειακού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας κ. Θεόδωρος Κωνσταντινίδης σημείωσε πως υπάρχει τεράστια ανησυχία για χημική ρύπανση του ποταμού, η οποία θα βλάψει την «υγεία» του ποταμού και του περιβάλλοντος γενικότερα.
«Δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά, προτού λάβουμε τα αποτελέσματα των αναλύσεων, πιθανότατα σε μία εβδομάδα, αν υπάρχει πρόβλημα και στον Έβρο, μετά το ατύχημα στη Βουλγαρία. Μπορεί να αραιωθούν όλα τα στοιχεία αυτά και να μην υπάρξει πρόβλημα. Ωστόσο, φοβόμαστε ότι μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις στο ζωντανό μέρος του ποταμού. Το ποτάμι, ούτως ή άλλως είναι ένας ζωντανός οργανισμός που έχει τη δική του οικολογική ισορροπία. Δεν μπορούμε ακόμη να μιλήσουμε για τη σοβαρότητα και την ένταση της ρύπανσης, ωστόσο είμαστε σε επιφυλακή, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τρώμε νεκρά ψάρια, ενώ υπάρχει σοβαρό θέμα για όλων των ειδών τα ψάρια αυτή την στιγμή, επειδή απειλούνται».
Παράλληλα, ο κ. Κωνσταντινίδης έθεσε και το κρίσιμο ζήτημα της παντελούς έλλειψης επίσημης ενημέρωσης από τη Βουλγαρία.
«Το ενδιαφέρον και η ευαισθησία της βουλγαρικής πλευράς για περιβαλλοντικά ζητήματα δεν συνάδει με την πρακτική, είτε τη σημερινή είτε του παρελθόντος, σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, δεδομένου ότι υπάρχει κοινοτική νομοθεσία που ισχύει και από τις δυο πλευρές».
Καταγγελία από την Οικολογική Εταιρεία Έβρου
Παρέμβαση για το θέμα κάνει και η Οικολογική Εταιρεία Έβρου, η οποία κάνει λόγο για ένα «μεγάλο και άκρως τοξικό ατύχημα» που συνέβη στη γειτονική Βουλγαρία και σε ποταμό που εκβάλλει στον ποταμό Έβρο.
Η Οικολογική Εταιρεία υποστηρίζει ότι «έντονα τοξικές ουσίες και βαρέα μέταλλα ταξιδεύουν προς τον Έβρο, αν δεν έχουν φτάσει ήδη στην Ελλάδα», επισημαίνοντας τους σοβαρούς κινδύνους που ελλοχεύουν για τη ζωή στο ποτάμι αλλά και το σύνολο των υδροφορέων της περιοχής της Θράκης. Διερωτάται επίσης εάν οι αρμόδιοι ελληνικοί φορείς είναι ενήμεροι για το περιστατικό και εάν έχουν προχωρήσει σε κάποιες ενέργειες για τη διαχείριση του προβλήματος.
Είχαν προειδοποιήσει
Χαρακτηριστικά είναι τα αποσπάσματα από συνέντευξη του Daniel Popov στη frog.news, του συντονιστή της ΜΚΟ «Συνασπισμός Ενάντια στο Κυάνιο», ο οποίος προειδοποιεί από τον Μάιο του 2008:
«Τεχνολογία κυανίου θέλει να εφαρμόσει για την εκχύλιση χρυσού η καναδική εταιρεία Dundee Precious Metals στα μεταλλεία Chelopech και Ada Tepe της νότιας Βουλγαρίας.Η μέθοδος αυτή έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, ενώ παράλληλα παρουσιάζει μεγάλη επικινδυνότητα, τόσο κατά την παραγωγική διαδικασία, όσο και κατά την αποθήκευση - μεταφορά των κυανιούχων ενώσεων.
Αν συμβεί κάποιο ατύχημα, το οποίο είναι πολύ πιθανό, ο Μαρίτσα (είναι ο Έβρος), ο οποίος προμηθεύει το σύνολο της περιοχής με πόσιμο νερό, θα δηλητηριαστεί μέσα λίγα λεπτά».
Πηγή: Εφημερίοδα Η ΓΝΩΜΗ (Κική Ηπειρώτου)
ΣΧΟΛΙΑ
Μπορείτε να σχολιάσετε μέσω Facebook ή Blogger (Google) επιλέγοντας την αντίστοιχη καρτέλα από πάνω